BẢN GIAO HƯỞNG SỐ 8 của BEETHOVEN

Vào ngày 19/7, đêm hòa nhạc kỉ niệm 45 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam và Bỉ, do Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch TP HCM (HBSO) tổ chức sẽ giới thiệu Bản giao hưởng số 8 vô cùng nổi tiếng của Beethoven sẽ được diễn ra tại Nhà hát Thành phố.

Nhạc trưởng người Bỉ Daniel Gazon sẽ là người chỉ huy chương trình. Lần gần đây nhất ông chỉ huy dàn nhạc HBSO là vào tháng 3 năm 2017 trong chương trình Bản giao hưởng Linz của Mozart và Requiem của Brucker.

Trong chương trình lần này, được mong chờ nhất chắc hẳn là bản giao hưởng số 8 của Ludwig van Beethoven. Ông của Beethoven cũng có tên là Ludwig, sinh ra tại vùng Flemish – là một vùng của Bỉ hiện tại. Bên cạnh đó, cái tên Ludwig theo ngôn ngữ Flemish là Lodewijk. Chữ Van trong tên của Beethoven cũng bắt nguồn từ tiền Flemish trong khi chữ Von lại là tên tiếng Đức thông dụng.

Gia đình của Beethoven xuất thân từ vùng Mechelen, Bỉ, nằm giữa Brussels và Antwerp. Cha của ông chuyển đến Bonn, Đức một năm thì sinh ra ông và đặt tên là Ludwig.

Chắc chắn khá ngạc nhiên rằng phần đầu của chương trình sẽ trình diễn tác phẩm của nhà soạn nhạc người Bỉ Lodewijk Mortelmans (1868-1952)

Vào năm 20 tuổi, Mortelmans đã được trao tặng giải thưởng Belgian Prix de Rome cho vở nhạc kịch Lady Macbeth. Năm 1903, ông đã thành lập một cộng đồng cho chuỗi các buổi hòa nhạc tại cảng Antwerp, Bỉ mang tên “Hòa nhạc mới”. Cộng đồng này đã thu hút sự tham gia của rất nhiều các nhà soạn nhạc nổi tiếng cũng như các soloist như  Mahler, Richard Strauss, Rachmaninoff, Casals và Fritz Kreisler. Và ông cũng đã sáng tác vở nhạc kịch The children of the sea rất nổi tiếng.

Tác phẩm được nhiều biết đến nhất của Mortelmans là “Mignon, Kennst du das Land” dựa trên lời của Goethe sẽ được biểu diễn với giọng nữ cao hàng đầu tại Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay: Cho Hae Ryong.

Tiếp sau đó Cho Hae Ryong sẽ trình diễn hai bài hát nổi tiếng “Release’ và  “Les Langues de feu” của nhà soạn nhạc người Bỉ Joseph Jongen (1873-1953).

Jongen là một thần đồng âm nhạc và được nhận vào Học viện âm nhạc Liege, Bỉ khi mới 7 tuổi. Cũng giống như Mortelmans, ông cũng nhận được giải thưởng Belgian Prix de Rome vào năm 24 tuổi . Tác phẩm Symphonie Concertante được sáng tác năm 1926 được biết đến là tác phẩm nổi tiếng nhất mọi thời đại viết cho Organ và dàn nhạc. Ông cũng lập ra Grand Officer of Belgium’s Order of Leopold năm 1934. 

Phần đầu của chương trình hòa nhạc sẽ khép lại bằng Introduction, Theme, và Variations dành cho clarinet và dàn nhạc của Rossini với sự tham gia biểu diễn của nghệ sĩ clarinet Hoàng Ngọc Anh Quân.

Hoàng Ngọc Anh Quân

Đây là một trong những bản nhạc viết cho clarinet thành công nhất và cũng đã được biểu diễn tại Clarinet Festival diễn ra tại Oostende, Bỉ vào ngày 10 tháng 7.

Bản giao hưởng số 8 của Beethoven là tác phẩm gây nhiều tò mò nhất. Những bản giao hưởng vĩ đại nhất của Beethoven thường được trình diễn nhiều lần là Bản giao hưởng số 3,5,6,7,9. Bản giao hưởng số 1,2,4 được cho là những tác phẩm đầu tay chưa trưởng thành. Vậy thì còn bản giao hưởng số 8 thì sao, con số nằm giữa 2 tác phẩm vĩ đại là Giao hưởng số 7 và 9 sẽ thế nào?

Đây được đánh giá là bản giao hưởng nhẹ nhàng, lãng mạn, và có phần xuất sắc hơn Bản giao hưởng Titanic số 7 của ông. Thậm chí, Tchaikovsky còn cho rằng chương cuối của tác phẩm là một thành công vang dội nhất trong sự nghiệp Beethoven.

Bình Khanh