Nguyên Hà, Hoàng Thuỳ Linh và chuyện “tạo màu” của ca sĩ

Tạo cho mình một màu sắc riêng giúp ca sĩ có thể đi đường dài, nhưng để có được điều này, không phải chuyện dễ dàng, ngày một ngày hai.

Thành công của những màu sắc riêng

Tối 26/3, ca sĩ Nguyên Hà ra mắt sản phẩm âm nhạc mới mang tên Sau này hãy gặp lại nhau khi hoa nở (sáng tác: Rinnie Blue). Hiện, sản phẩm đạt gần 2,4 triệu lượt xem, nghe trên YouTube. Bài hát có giai điệu nhẹ nhàng, ca từ mang chất thơ, như lời tự sự. Hình ảnh trong MV khiến khán giả thích thú bởi vẻ đẹp thơ mộng, lãng mạn của Đà Lạt được sử dụng làm nền cho một câu chuyện tình yêu.

MV mới này là sự tiếp nối sản phẩm Chờ ngày lời hứa nở hoa được Nguyên Hà cho ra mắt cách đây 1 tháng, cũng với phong cách tương tự.

Xa hơn, với Nhắm mắt thấy mùa hè, Ta có hẹn với tháng 5, Trời sáng rồi hay Xin lỗi, thương hiệu của Nguyên Hà đã được ấn định rõ nét qua cách hát đơn giản như rong chơi, những giai điệu trầm, sâu lắng, gợi chút vương vấn...

Nguyên Hà khiến người nghe thích thú bởi cách hát đơn giản, nhưng sâu lắng

Thưởng thức âm nhạc nhưng khán giả có cảm giác như được nghe ca sĩ kể chuyện, tâm sự, đối thoại và tìm thấy sự đồng cảm. Hàng trăm bình luận để lại trên MV mới của Nguyên Hà, khán giả sẵn lòng bày tỏ, chia sẻ tâm tư thay vì chỉ dừng lại ở những lời khen đơn thuần.

Nhạc sĩ Hoài Sa nhận định: “Chất và giọng của Nguyên Hà có thể khiến khán giả ngồi nghe cô ấy suốt một đêm nhạc. Điều này không phải ca sĩ nào cũng làm được”.

Vừa qua, Hoàng Thuỳ Linh ẵm đến 4 giải Cống hiến, xác lập nên kỷ lục, gồm: MV của năm, Bài hát của năm (dành cho Để Mị nói cho mà nghe), Album của năm (Hoàng) và Ca sĩ của năm.

Trước đó, Hoàng Thuỳ Linh và ê-kíp sản xuất album Hoàng của cô đã thắng 7/7 đề cử tại giải Làn sóng xanh, gồm: Ca khúc của năm, Bài hát hiện tượng, Hòa âm phối khí (giải do các nhạc sĩ, nhà sản xuất âm nhạc bình chọn), MV của năm (đạo diễn Nhu Đặng), Nữ ca sĩ của năm, Sự kết hợp xuất sắc và Ca sĩ đột phá. Thành tích này cũng xác lập nên kỷ lục trong lịch sử Làn sóng xanh.

Trong lễ trao giải Mai vàng hồi đầu năm, Hoàng Thuỳ Linh cũng được vinh danh với 3 giải thưởng: Ca khúc của năm (Để Mị nói cho mà nghe), Nữ ca sĩ nhạc nhẹ được yêu thích nhất và Top 10 nghệ sĩ của năm. Năm 2019 và đầu năm 2020 được xem là khoảng thời gian đại thắng trong sự nghiệp của Hoàng Thuỳ Linh. 

Hơn 1 năm qua là khoảng thời gian đại thắng trong sự nghiệp của Hoàng Thuỳ Linh

Hoàng Thuỳ Linh bắt đầu con đường âm nhạc cách đây khoảng 10 năm, nhưng 3 năm trở lại đây, nữ ca sĩ mới tạo được dấu ấn, bắt đầu từ Bánh trôi nước. Hiện tại, nhắc tới âm nhạc của Hoàng Thuỳ Linh, khán giả sẽ hình dung ngay sự kết hợp hài hoà giữa hiện đại và truyền thống; việc sử dụng chất liệu văn học, văn hóa dân gian được khéo léo sắp xếp trong ca từ.             

Nguyên Hà và Hoàng Thuỳ Linh đã tạo được dấu ấn nhờ định hình màu sắc riêng biệt không hoà lẫn - yếu tố quan trọng để đi đường dài nhưng nhiều ca sĩ trẻ hiện nay còn thiếu.

Một trong những nét đặc trưng của âm nhạc Việt Nam hiện đại là sự bắt nhịp xu hướng rất nhanh, nhạy. Một thuở, nhạc điện tử thịnh hành, hàng loạt sản phẩm mang giai điệu sôi động ra đời. Sau một thời gian, ballad trở lại, cũng là lúc nhạc Việt ngập tràn những giai điệu nhẹ nhàng, du dương. Khi âm nhạc indie phát triển, những ca khúc mang âm hưởng tự do, phóng khoáng nối đuôi nhau ra đời.

Ca sĩ cũng thể hiện sự đa năng khi hát nhiều dòng nhạc khác nhau. Vài năm trở lại đây, YouTube trở thành thước đo thành công mới thông qua trending (xu hướng tìm kiếm), không ít ca sĩ dồn lực đầu tư vào các MV từ hàng trăm triệu đồng đến tiền tỷ. Từ chỗ chỉ là yếu tố phụ trợ, nay MV đã đứng ngang hàng, thậm chí ở cán cân nặng hơn trong việc đánh dấu vị trí ca sĩ ở bảng xếp hạng.

Chính những điều này khiến ca sĩ quên hoặc xem nhẹ việc định hình màu sắc cá nhân mà chỉ dồn sức cho hình ảnh, độ "hoành tráng" của MV. Nhiều sản phẩm nhanh chóng dẫn đầu các bảng xếp hạng, xu hướng tìm kiếm trên YouTube nhưng nghe qua đều na ná, không có sự khác biệt nhiều.

Việc định dạng bản sắc âm nhạc riêng bị nhiều ca sĩ lãng quên

Mỗi trào lưu qua đi, các ca sĩ lại chật vật tìm chỗ đứng, miệt mài tham gia vào những đường đua mà khả năng thành - bại như một ván bài may rủi. Cũng có những trường hợp trở thành hiện tượng chỉ sau 1 bài hát hợp xu hướng, rồi không lâu sau đó, biệt tăm trên thị trường âm nhạc.

Trong khi đó, Lê Cát Trọng Lý, một cái tên không bao giờ có mặt trên đường đua của thị trường, nhưng từ năm 2011 đến nay, liveshow của cô đều “cháy” vé. Âm nhạc của Lê Cát Trọng Lý thể hiện rõ tính chất du ca, thơ mộng và thiền, tạo nên cảm xúc êm dịu cho người nghe. Tính chất cổ điển và dân gian đương đại được khai thác tối đa trong âm nhạc của Lý. Sắc màu rất riêng đó đã kéo khán giả đến với cô mà không thông qua bất kỳ lớp vỏ hào nhoáng nào.

Nhạc sĩ Hoài Sa nhận định: “Ca sĩ theo xu hướng thị trường cũng không có gì sai, đơn giản chỉ là một lựa chọn. Nhưng nhìn xa và rộng hơn, khi ca sĩ có màu sắc âm nhạc riêng thì con đường lúc nào cũng dài và rộng. Thanh Lam, Mỹ Linh, Hồng Nhung, Hà Trần… sau mấy chục năm vẫn còn đứng vững trên sân khấu nhờ vào điều đó.

Khi âm nhạc có chất, có chiều sâu, biên độ khán giả sẽ được trải rộng hơn, đặc biệt với lứa tuổi trưởng thành. Họ là những người sẵn sàng bỏ tiền mua vé để nghe ca sĩ hát, chứ không thưởng thức âm nhạc miễn phí trên mạng”.

Liveshow của Lê Cát Trọng Lý luôn "cháy vé" nhờ màu sắc âm nhạc riêng biệt

"Tạo màu" có dễ?

Khó, đó là điều chắc chắn khi nói về việc định hình màu sắc âm nhạc cho một ca sĩ. Người may mắn thì tìm được đúng đường ngay từ đầu. Có người mất 5 năm, 10 năm hoặc mãi loay hoay trong suốt chặng đường sự nghiệp mà không tìm được đường. Vì thế, số lượng ca sĩ trẻ có màu sắc âm nhạc riêng biệt như Nguyên Hà, Lê Cát Trọng Lý… chỉ đếm được trên đầu ngón tay.

Nhạc sĩ Hoài Sa cho rằng việc "tạo màu", đầu tiên phải xuất phát từ giọng hát thiên bẩm. Ca sĩ có giọng hát thật tốt, hoặc chất giọng chỉ tốt, phù hợp với một dòng nhạc nhất định, như trường hợp của Nguyên Hà, để từ chất giọng đặc trưng đó, nhà sản xuất âm nhạc tiếp tục định hướng, đào sâu để phát triển.

“Với tôi, để có được màu sắc riêng, nghệ sĩ cần phải chăm chỉ. Một năm họ nên làm khoảng 50 bài, rồi chọn ra khoảng 10 bài để ra mắt. Áp lực như vậy thì ca sĩ sẽ có sự kiên trì và nền tảng chuyên môn tốt. Màu sắc âm nhạc cũng cần thái độ kiên quyết, không phải làm điều mình thích mà hãy yêu thích thứ mình đang làm, quyết tâm làm đến cùng, không cần phải so sánh với con đường của những ca sĩ khác” - nhà sản xuất Phạm Hải Âu chia sẻ.

Việc tìm màu, tạo bản sắc cho ca sĩ không phải là điều dễ dàng

Tuy nhiên, khi thị trường âm nhạc thay đổi, thì màu sắc riêng của ca sĩ cũng có sự thay đổi nhất định, đơn cử trong phép so sánh giữa Nguyên Hà và Hoàng Thuỳ Linh. Con đường tạo bản sắc riêng của Nguyên Hà tập trung vào việc phát triển giọng hát, chọn ca khúc. Nói cách khác, màu sắc này mang tính thuần âm nhạc.

Trong khi đó, "màu" của Hoàng Thuỳ Linh là biểu hiện của một sản phẩm giải trí, kết hợp giữa nghe và xem. Từ Bánh trôi nước đến Để Mị nói cho mà nghe, hay Duyên âm có thể thấy yếu tố hình thức như: MV, phục trang, vũ đạo đã góp phần không nhỏ tạo nên thương hiệu cho Hoàng Thuỳ Linh, bên cạnh âm nhạc.

Đầu tháng 3/2020, Hoàng Thuỳ Linh tham gia một đêm nhạc tại phòng thu ở Hà Nội, phát trực tiếp qua mạng xã hội và một nền tảng, nữ ca sĩ lộ rõ giọng hát khá yếu, phô, chênh. Điều này khiến khán giả cảm thấy không hài lòng khi so sánh với những sản phẩm phòng thu trước đó của cô.

Một nhạc sĩ nhận định: “Thị trường âm nhạc hiện tại, việc "tạo màu" kết hợp giữa yếu tố nghe và xem là một lựa chọn thông minh. Sản phẩm chất lượng, có đầu tư đều đáng được ủng hộ. Nhưng về đường dài, giọng hát vẫn quyết định sự nghiệp của một ca sĩ”.

T.S (PNO)