Phim 'Huyền thoại Pele' - Cuộc đời Vua bóng đá

Biểu tượng bóng đá Brazil Pele, người ba lần vô địch World Cup và là cầu thủ vĩ đại nhất mọi thời đại, qua đời ngày 29/12, ở tuổi 82. Cuộc đời ông từng được thể hiện qua hơn 20 bộ phim các thể loại, trong đó gần nhất là phim của Mỹ phát hành 2016 - Pele: Birth of a Legend (Huyền thoại Pele), do Jeff Zimbalist và Michael Zimbalist đạo diễn kiêm viết kịch bản.

Phim tái hiện cuộc đời Vua bóng đá, từ thuở thơ ấu đến lúc vô địch World Cup lần đầu tiên ở tuổi 17, năm 1958.

Edson Arantes do Nascimento (Kevin de Paula - Leonardo Lima Carvalho thủ vai) - tên thật của Pele - sống trong một khu ổ chuột ở thành phố Sao Paulo.

Thưở nhỏ, Pele được mọi người biết đến với tên thân mật là Dico. Bị Jose Altafini Mazzola (Diego Boneta) và đám trẻ da trắng bắt nạt, Dico hứa với lòng trở thành người như Bile, thủ môn đội bóng địa phương Vasco da Gama. Để chứng tỏ, cậu tham gia trận cầu với nhóm Mazzola. Tuy thua cuộc, Dico được cầu thủ Waldemar de Brito để ý, động viên cậu thi đấu chuyên nghiệp.

Bóng đá là hy vọng đổi đời của những đứa trẻ trong khu ổ chuột. Pele chỉ là một cậu nhóc đánh giày, niềm vui của cậu là được đá bóng với bạn bè. Chỉ bằng những mảnh vải cũ kết thành quả bóng, cậu bắt chước cách dẫn bóng của những cầu thủ chuyên nghiệp để ghi bàn.

Sau đó, Pele dần nhận ra bóng đá không phải bộ môn thể thao cho người da màu. Thập niên 1950, sự phân cấp giàu nghèo, mâu thuẫn sắc tộc là hiện trạng chung ở Brazil. Pele thường bị nhóm của Mazzola gọi là "lũ không giày", khiến cậu và bạn bè trộm đậu phộng để mua giày đá bóng.

Pele nỗ lực truyền cảm hứng đá bóng cho bạn bè, đồng nghiệp. Mazzola lúc trước chế giễu cậu, khi vào đội tuyển họ có chung mục đích chinh phục thể thao. Pele cũng là người xốc lại tinh thần cho đội tuyển lúc họ xuống tinh thần sau lời miệt thị của đội bóng Thụy Điển.

Phim còn khắc họa tình cảm gia đình Pele bằng lối kể chuyện nhẹ nhàng. Cha Dondinho (Seu Jorge) nhận ra đam mê của cậu, động viên thông qua việc cùng con chơi bóng. Mẹ Celeste Arantes (Mariana Nunes) - gọi cho Waldemar de Brito đưa Pele đến thành phố Santos để thử đá chuyên nghiệp với câu lạc bộ Santos FC.

Xen lẫn những thước phim được dàn dựng là tư liệu về những chiến thắng của Pele. Hình ảnh cậu bé đánh giày Dico đam mê bóng đá ở một thị trấn nhỏ đối lập với một huyền thoại Pele được săn đón. Nhờ Brito, Pele đã học được cách áp dụng Ginga - môn võ truyền thống của người Brazil - vào lối chơi bóng của mình. Một trong những trường đoạn ấn tượng của phim là phân cảnh miêu tả áp lực của Pele khi phải loại bỏ tinh thần Ginga khỏi phong cách đá.

Âm nhạc là điểm sáng cho tác phẩm. A. R. Rahman - nhà soạn nhạc của phim - kết hợp nhiều nhạc cụ mang âm hưởng của điệu samba như trống atabaque, chuông agogo... với đàn charango, mandolin. Ban đầu, ca khúc Ginga không được chọn để làm bài hát gốc cho phim. Sau đó, Rahman bị thu hút bởi tên bài hát. "Ginga là một trong những điều làm nên tên tuổi Pele", nhà soạn nhạc nói với tờ Hindustan Times.

Tác phẩm chỉ được giới phê bình chấm 33% độ "tươi" trên trang đánh giá Rotten Tomatoes và điểm 39/100 trên trang Metacritic. Tờ Washington Post cho rằng phim "đóng khung tài năng của Pele", cảnh quay được xử lý vụng, khiến những bàn thắng không tạo cảm giác đột phá. Hai diễn viên đóng vai Pele bị chê "nhạt nhẽo và không hòa nhập". Cây bút Robert Abele của trang The Wrap viết: "Tác phẩm đi theo lối mòn, viết theo công thức cũ của thể loại phim thể thao".

Tuy nhiên, phim được lòng khán giả và người hâm mộ bóng đá nhờ mang lại nhiều cảm xúc. Trên trang Rotten Tomatoes, phim nhận về số điểm 69% do khán giả bình chọn với hơn 1,000 bình luận. Tài khoản Bradford H viết: "Tôi yêu bóng đá nên tôi thích bộ phim này. Tác phẩm làm tôi phải cười, khóc, cổ vũ như đang xem một trận bóng hay".

Điểm trừ của phim nằm ở kịch bản thiếu điểm nhấn, không có chiều sâu. Nhà làm phim ôm đồm, cố gắng tóm gọn thời thơ ấu của Pele trong 30 phút đầu khiến người xem chưa thực sự hiểu hết hoàn cảnh, động lực chơi bóng của Vua bóng đá.

Huyền thoại Pele cũng góp mặt trong tác phẩm với vai cameo, khi nhân vật chính và đồng đội ngẫu hứng tâng bóng trong khách sạn. Tại Oscar lần thứ 89 (2016), nhà soạn nhạc A. R. Rahman lọt vào danh sách top 145 đề cử Nhạc phim xuất sắc, bài hát Ginga (A. R. Rahman sản xuất, A. R. Rahman, Anna Beatriz và Aditya Rao trình bày) nằm trong top 91 đề cử Bài hát gốc hay nhất.

TH